- интендант
- (франц. intendant – басқарушы, меңгеруші)
қарулы күштердегі әскерді азық-түлікпен, жемшөппен, заттай және жүк тасымалдау-шаруашылық мүліктерімен жабдықтауды басқаратын, сондай-ақ жеке құрамды пәтермен және тұрмыстық жабдықтауды ұйымдастыратын лауазымдық тұлға. Кейбір армияларда бір кездерде интенданттар әскерлерді ақшалай және басқа да қамтамасыз етумен айналысқан. И. мемлекеттің басқару жүйесіндегі лауазымдық тұлға ретінде алғаш рет XV ғасырда Францияда пайда болған. Олар мемлекет қызметінің жекелеген салаларын (әскери және теңіз қызметін, сауданы, қаржыны, әділет органдарын және т.б.) басқаратын. Кейінірек провинцияларды басқарып, XVII ғасырда ғана соғыс кезінде армия И-ы деген атаққа ие болды. XIX ғасырдан бастап интенданттар әскерді жабдықтауды ғана басқаратын болды. Ресейде 1801-1808 жылдары комиссариаттық және провианттық (азық-түлік) департаментін қатар басқаратын генерал-интендант лауазымы болған. 1864 ж. орыс армиясында интендант лауазымдары (бас, округтік, армиялық, ал соғыс кезінде — корпустық және дивизиялық) құрылды. XIX ғасырдың 80-жылдарынан бастап корпустық интендант, ал 1911 жылдан дивизиялық болып құрамалар басқармаларының штатына енгізілді. Бұл лауазымдар Бірінші дүниежүзілік соғыста да сақталды. Қазан төңкерісінен кейін И. лауазымдары қысқартылды. Олардың қызметін Кеңес армиясында әскери-шаруашылық қызметінің бастықтары атқарды. 1940 жылы Қызыл армияның бас интенданты, әскери округ интенданты, армия интенданты және басқа лауазымдар құрылды. Оларға азық-түлікпен, затпен, жүк тасымалдау және шаруашылық мүліктерімен жабдықтау және пәтерлік-эксплуатациялық қызметтердің жұмысын басқару жүктелді. 1955ж. қайта ұйымдастыру кезінде бұл лауазым қысқарды. 1958 ж. Қорғаныс министрлігінің бас интенданты лауазымы қайта құрылды.
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу. — Мектеп.